یبوست یک وضعیت پزشکی بسیار شایع در سراسر جهان است که بر کیفیت زندگی و سیستم مراقبت های بهداشتی بیماران تأثیر منفی می گذارد. بادام شیرین، فلوس، ریواس، برگ سنا و … داروی های گیاهی پرمصرف برای دستیابی به حرکت منظم روده هستند. اجزای شیمیایی اصلی این گیاهان، از جمله دیانترون ها، گلیکوزیدهای آنتراکینون، آنتراکینون های آزاد، فلاونوئیدها، کاتکین ها و پروآنتوسیانیدین ها و سایر پلی فنول ها همگی در بهبود این شرایط نقش دارند. به عنوان مثال آنتراکینون، به ویژه ترکیبات دیانترون آن مانند سنوزید A و سنوزید B، به عنوان ملین های محرک طبیعی، دارای اثرات قابل توجهی برای تقویت حرکت دستگاه گوارش و تسکین یبوست عملکردی است. تا به امروز، بسیاری از محصولات طبیعی ضد یبوست مورد استفاده قرار گرفته اند، اما تحقیقات آن ها نسبتاً محدود است و بنابراین، تحقیقات بیشتری در این زمینه واقعاً مورد نیاز است. در ادامه به معرفی شربت فلوبل که جهت درمان یبوست با داروهای گیاهی کاربرد دارد، مورد بررسی قرار می گیرد.
درمان یبوست شدید
یبوست ناراحت کننده است و می تواند زندگی را دشوار کند. وقتی احساس سنگینی و نفخ می کنید، خواهان تسکین سریع هستید. ممکن است در این زمان از داروهای طبیعی و گیاهی برای رفع یبوست خود استفاده نمایید. یبوست شدید به صورت اجابت مزاج کمتر از سه بار در هفته تعریف می شود. ممکن است مزمن باشد یا گاهی اتفاق بیفتد. برخی از علائم آن عبارتند از:
- مدفوع سفت
- زور زدن برای اجابت مزاج
- احساس انسداد روده
- ناتوانی در تخلیه روده
- نیاز به کمک برای تخلیه رکتوم
- درد شکم
- حالت تهوع و نفخ
یافتن داروهای گیاهی برای یبوست بسیار آسان است. اگر یبوست گاهی اوقات اتفاق می افتد، احتمالا چیز نگران کننده ای نیست. اما اگر به طور منظم رخ می دهد و با این علائم همراه است، حتما به پزشک مراجعه کنید:
- شروع ناگهانی با گرفتگی شدید و ناتوانی در دفع گاز
- وجود خون در مدفوع
- درد رکتوم
- درد شدید شکم و نفخ
- کاهش وزن شدید
- متناوب یبوست و اسهال
چنانچه پس از مصرف ملین ها و شربت های گیاهی بهبود نیافتید، از ادامه مصرف خودسرانه هر دارویی اجتناب کرده و با پزشک خود تماس بگیرید. برخی از مردم معتقدند که همه گیاهان بی خطر هستند زیرا طبیعی اند. گیاهان جایگزین بهتری نسبت به داروهای شیمیایی هستند، اما همچنان قدرتمند بوده و پتانسیل ایجاد تداخل دارویی یا عوارض جانبی منفی را دارند. قبل از استفاده از یک داروی گیاهی برای درمان یبوست، به خصوص اگر باردار یا شیرده هستید، با پزشک مشورت کنید.
درمان یبوست کودکان با داروهای گیاهی
یبوست یک مشکل شایع گوارشی در جامعه، چه در کودکان و چه در بزرگسالان است. یبوست کودکان به حرکات مشکل یا تاخیر روده اطلاق می شود که می تواند چند هفته بیشتر طول بکشد و اغلب باعث اضطراب و ناراحتی در بیمار می شود. شیوع یبوست در کودکان 34.7 درصد گزارش شده است و شایع ترین نوع آن، یبوست عملکردی است که به آن ایدیوپاتیک نیز می گویند.
یبوست عملکردی نتیجه تخلیه آگاهانه یا نیمه آگاهانه روده است که منجر به اتساع رکتوم و تشدید بیماری به عنوان یک چرخه معیوب می شود که عمدتاً علل زمینه ای ذهنی و روانی دارد. یبوست کودکان در بیشتر موارد کوتاه مدت است و عواقب کمی دارد، اما گاهی بیش از شش ماه طول می کشد و با درمان های معمولی درمان نمی شود. برخی علل یبوست مزمن در کودکان عبارتند از:
رژیم غذایی ناکافی، استفاده از برخی داروها، علل متابولیک و غدد درون ریز، اورمی، کم کاری تیروئید، اختلالات بافت سیستم عصبی مرکزی، دیابت و بیماری های بافت همبند. برای درمان یبوست از اقدامات درمانی مانند روش های تغذیه ای مناسب، ملین ها و محرک های اسمزی و همچنین حجم دهنده های مدفوع استفاده می شود. با این حال، هر کدام مشکلات و عوارض خاص خود را دارند.
طب سنتی و گیاه پزشکی همیشه راه حل مهمی برای درمان و پیشگیری از بیماری های مختلف بوده است. گیاهان دارویی و کاربردهای درمانی آن ها در ایران و سایر نقاط جهان بسیار رایج بوده و امروزه به دلیل اهمیت ایمنی و تمایل به کاهش هزینه ها، توجه بیشتری به داروهای گیاهی به عنوان درمان معطوف شده است. درمان یبوست کودکان با داروهای گیاهی نیز رواج بیشتری نسبت به گذشته یافته است. نکته قابل ذکر این اسن که کودکان باید برای عود مجدد یبوست با مشورت یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی درمان شوند.
هر سوالی دارید از ما بپرسید!
شربت گیاهی یبوست کودکان
ثابت شده است که داروهای گیاهی یبوست که اغلب در قالب شربت برای کودکان تهیه می شود، در درمان و پیشگیری از بیماری های مختلف قابل اعتماد هستند. آن ها همچنین اخیراً مورد توجه محققان در توسعه و تهیه داروهای جدید قرار گرفته اند. به طور قابل توجهی، مواد فعال به کار برده شده در آن ها می توانند فعالیت های آنتی اکسیدانی و ملین داشته باشند. در طب سنتی ایران، از گیاهان دارویی در درمان بسیاری از بیماری ها از جمله و به ویژه یبوست استفاده می شود. بنابراین، هدف از تهیه و ساخت شربت فلوبل، درمان موثر یبوست بوده است. این دارو برای کودکان قابل استفاده می باشد و تا کنون هیچ عارضه جانبی از آن گزارش نشده است. موضوع مهم در استفاده از گیاهان دارویی، سمیت احتمالی آنها است که خوشبختانه گیاهان فلوس و بادام شیرین نه تنها برای کودکان بی خطر هستند بلکه سمیت سایر عوامل سمی را نیز کاهش می دهند و در بیشتر موارد، می توانند یبوست را در کودک تسکین دهند.
بهترین شربت گیاهی یبوست
خوشبختانه دانشمندان ایرانی توانسته اند با تکیه بر علم خود و پیشینیان و با استفاده از طیف گسترده ای از داروهای گیاهی که در کشور ایران رشد می یابند، یک داروی کاربردی جهت درمان یبوست کودکان و بزرگ سالان تهیه و فرموله کنند. این دارو که مسهل و ملین است، تحت عنوان فلوبل شناخته شده و در بازار ایران عرضه می گردد، از گیاه فلوس و بادام شیرین ساخته شده است. اصلی ترین ترکیبات گیاه فلوس که در درمان یبوست نقش دارند عبارتند از: انواع آنتراكينون، فلاونوئیدها، کاتکین ها و پروآنتوسیانیدین.
محصولات حاوی آنتراکینون ها (AQ) عمدتاً به عنوان ملین استفاده می شوند و اثرات بیولوژیکی متعددی دارند و حدودا 6 تا 8 ساعت پس از مصرف خوراکی باعث اجابت مزاج می شوند. استفاده طولانی مدت از ملین های AQ با افزایش خطر عوارض جانبی جدی مانند سرطان کولورکتال (CRC) مرتبط است. علاوه بر این ترکیب، نتایج، شواهد جدیدی ارائه می‌دهند که فلاونوئیدهای مختلف می توانند در بهبود یبوست نقش داشته باشند و کاندیدهای بالقوه داروهای ملین هستند.
همانطور که می دانید مانند سایر ملین ها، روغن بادام شیرین به دلیل اثرات کولینرژیک خود می تواند اعصاب روده را تحریک کرده تا حرکات روده و انتقال را تحریک نماید. همچنین می تواند به عنوان یک پروبیوتیک برای افزایش میکروبیوت روده، به ویژه باکتری های روده، عمل کند و در نتیجه به درمان یبوست منجر شود.
روغن بادام یک درمان طبیعی برای یبوست است و قرن هاست که برای کمک به درمان مشکلات گوارشی استفاده می شود. سطوح بالای اسیدهای چرب سالم، فیبر و سایر مواد مغذی مفید، آن را به درمان موثری برای یبوست تبدیل کرده است. همچنین، سرشار از منیزیم بوده که یک ماده معدنی ضروری برای حفظ حرکات روده سالم است.
درمان گیاهی یبوست
یبوست با علائم مختلف روده مانند مشکل در دفع مدفوع، مدفوع سفت و احساس تخلیه ناقص مشخص می شود. علل چند عاملی یبوست، اثربخشی بالینی درمان های مرسوم فعلی را که از یک دارو استفاده می‌کنند که تنها از طریق یک مسیر عمل کرده، محدود می‌کند. برای تکمیل کاستی های مدل فعلی پزشکی و ارائه یک رویکرد جامع کامل، ممکن است از داروهای گیاهی که قادر به هدف قرار دادن اندام ها و مکان های سلولی متعدد هستند، استفاده شود. در ژاپن، بسیاری از گیاهان و ترکیبات گیاهی به طور سنتی به عنوان غذا و دارو استفاده می شود. در حال حاضر، پزشکان ژاپنی از ترکیبات گیاهی استاندارد شده استفاده می کنند که کیفیت و کمیت ثابت و ضروری را ارائه می دهد.
خوشبختانه هزاران سال است که استفاده از داروهای گیاهی برای درمان انواع مشکلات به عنوان یک رویکرد در طب سنتی ایران بوده است. یکی از جدیدترین دستاوردهای ایرانیان در زمینه درمان گیاهی یبوست، تهیه و فرمولاسیون شربت فلوبل می باشد. این دارو حاوی روغن بادام شیرین بوده که به نرم شدن مدفوع و شل شدن ماهیچه های روده کمک می کند و اجازه می دهد مواد زائد راحت تر عبور کنند و همچنین دارای خواص ملینی است که می تواند به حرکت راحت مدفوع بدن از طریق روده کمک نماید. زمانی که روغن بادام قبل از خواب مصرف شود، می تواند یبوست را تسکین دهد و به بهبود کیفیت خواب کمک کند.
درمان یبوست در بزرگسالان
در واقع، بسیاری از ملین های بدون نسخه حاوی ترکیبات گیاهی هستند. بیشتر گیاهان ملین حاوی آنتراکینون ها یا موادی هستند که اثر محرکی بر روده ها دارند. این ملین ها با کشیدن مایع به روده بزرگ و افزایش پریستالسیس عمل می کنند. پریستالسیس انقباض روده است که به حرکت مواد از طریق کولون به راست روده کمک می کند. افزودن فیبر و مایعات هنگام بروز یبوست در بزرگسالان ضروری است.
یبوست معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که ضایعات یا مدفوع خیلی آهسته از طریق دستگاه گوارش حرکت می کنند یا نمی توانند به طور موثر از رکتوم دفع شوند، که ممکن است باعث سفت و خشک شدن مدفوع شود. یبوست مزمن در بزرگسالان علل احتمالی زیادی دارد. برای درمان یبوست در بزرگسالان می توان از شربت های گیاهی مانند فلوبل استفاده کرد. این دارو و سایر محصولات مشابه دارای ترکیبی از گیاهان هستند که به اصلاح عدم تعادل، بهبود هضم و عملکرد طبیعی روده کمک می کنند.
لازم به ذکر است که حرکات یوگا برای هضم غذا مفید هستند. روال خواب منظم و وعده های غذایی مناسب نیز برای هضم بهینه و سلامت نیز مفید است. آب گرم به هضم غذا و رفع یبوست کمک می کند. خوب است مصرف آب را در طول روز حفظ کنید و روز را با یک نوشیدنی آب لیمو گرم شروع کنید. هیدراتاسیون کافی برای اجابت مزاج مناسب ضروری است.
درمان یبوست نوزاد
درمان های خانگی مانند تغییر رژیم غذایی و ماساژ ممکن است به رفع یبوست در نوزادان کمک کند. اگر این ها کمکی نکرد، ممکن است داروهای گیاهی که در به صورت شربت هستند مانند شربت دارای فلوس سنابل کمک کننده باشد. این دارو هیچ خطر و عوارض جانبی بر روی نوزادان ندارد و حتما باید طبق دستورالعمل آن و دستور پزشک استفاده گردد.
پزشکان معمولاً اجابت مزاج نادر را در نوزادان نگران نمی دانند، زیرا عادات روده آن ها متفاوت است. نوزادان بالای 6 هفته، به خصوص، ممکن است بیش از یک هفته بدون مدفوع باشند. با این حال، یبوست ممکن است بر نوزادانی که در حال تغییر رژیم غذایی به غذاهای جامد هستند و کسانی که از شیر خشک استفاده می کنند، تاثیر بگذارد. تا 30٪ از کودکان در برخی موارد یبوست را تجربه می کنند و تنها 4٪ به دلیل مشکلات پزشکی مانند بیماری هیرشپرونگ یا استفاده از دارو است.
درمان فوری یبوست
یبوست عارضه ای بوده که منجر به سفت و کند شدن تخلیه مدفوع از بدن شده که به دنبال آن دل درد و احساس نفخ، حالت تهوع و از دست دادن اشتها وجود دارد. کم شدن فعالیت فرد، کاهش مصرف آب و مواد غذایی حاوی فیبر به کم تحرکی روده ها کمک کرده و عمل دفع به درستی صورت نمی گیرد.
برای درمان فوری یبوست در کودکان و بزرگسالان معمولا درمان های خانگی و داروهای بدون نسخه بر پایه گیاهی مانند شربت فلوس سنابل و داروهای مشابه قابل استفاده بوده و چنانچه طبق دستور ذکر شده مصرف گردد، اثر بخشی بالا و فوری خواهد داشت. این درمان ها اغلب بدون مراجعه به متخصص است. لازم به ذکر است که استفاده از این شربت در صورت مبتلا بودن به ایلئوم، آپاندیسیت و بیماری های التهابی حاد روده ممنوعیت دارد.
