- ترکیبات اصلی گیاه: کروسین (Crocin) و سافرانال (safranal) از مهمترین ترکیبات گیاه زعفران هستند. فلاونوئیدهایی چون سیانیدین (Cyanidin)، دلفینیدین (Delphinidin)، پلارگونیدین (Pelargonidin) و پئونیدین (Peonidin) نیز از مهم ترین ترکیبات میوه انگور شناخته شده اند. (۱ و ۲)
- موارد مصرف طبق مستدات قدیم و مطالعات جدید: نشاط آور، ضد افسردگی و تقویت کننده اعصاب
بر اساس مستندات موجود در کتاب مخزن الادویه عقیلی خراسانی، زعفران دارای طبیعت گرم و خشک بوده و مفرح و مقوی دل است. شیره انگور دارای طبیعت گرم و تر و مولد خون صالح بوده و همراه با کمی زعفران جهت رفع هم و غم و غضب شدید نافع است. (۳ تا ۷)
اثرات ضدافسردگی، ضد تشنج و نیز اثرات آنتی اکسیدان و ضد سرطانی زعفران در مطالعات جدید نشان داده شده است. انگور نیز با داشتن ترکیبات فلاونوئیدی، اثرات ضد التهاب، آنتی اکسیدانی و ضد سرطان، محافظ کبد و محافظ قلب وعروق را داراست که در مطالعات جدید گزارش شده است. (۱٫۲٫۸)
- نحوه و مقدار مصرف فرآورده:
بزرگسالان (بالای ۱۲ سال): روزی سه بار هربار یک قاشق غذاخوری، یک ساعت بعد از غذا ( ۳۰ میلی لیترروزانه)
کودکان ۴ تا ۱۲ سال: روزی سه بار هربار یک قاشق مرباخوری، یک ساعت بعد از غذا ( ۱۵ میلی لیتر روزانه).
- توصیه هنگام مصرف: قبل از مصرف بطری را به خوبی تکان دهید.
- موارد منع مصرف:
- تداخلات دارویی:
- تداخل با گیاهان دارویی و مکمل ها:
- تداخلات غذایی:
- احتیاط مصرف: دارو دور از دسترس کودکان نگهداری شود. در صورت بروز حساسیت مصرف آن را متوقف کنید.
- عوارض جانبی: تا کنون با این مقدار مصرف عوارض جانبی خاصی گزارش نشده است.
- مصرف در بارداری و شیردهی: مصرف این فرآورده در دوران بارداری توصیه نمی شود، ولی در دوران شیردهی مفید بوده و می تواند باعث افزایش تولید شیر شود.
- شرایط نگهداری: در ظرف درب بسته و در جای خشک و خنک نگهداری شود.
- استانداردسازی: براساس مقدار فنول تام؛ حداقل ۱۵ میلی گرم در هر ۱۰ گرم شربت.
- مطالعات حیوانی و بالینی انجام شده: در یک تحقیق جامع و سیستماتیک، مطالعات بالینی که اثرات زعفران را بر علائم روانشناختی و رفتاری بررسی کرده اند جمع آوری و ارزیابی شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، زعفران دارای اثرات مثبت چشمگیر بر بهبود علائم افسردگی (در مقایسه با داروهای ضد افسردگی و پلاسبو)، اختلال خلق پیش از قاعدگی، ناتوانی جنسی و نیز خرده خواری است. (۹)
| اثر ضدافسردگی | مهار uptake دوپامین، نوراپی نفرین، سروتونین |
| ضداضطراب | فعال کردن برخی گیرنده های بنزودیازپین نظیر BZ1, BZ2, BZ3 |
| در آلزایمر و پارکینسون | ۱٫ کروسین و کروستین دو ترکیب عمده موجود در زعفران، با مهار فیبریلوژنز به واسطه مولکول بتا-آمیلوئید، باعث کاهش ریسک ابتلا به بیماری های آلزایمر و پارکینسون می شود. ۲٫ کروسین با ممانعت از اثر اتانول بر گیرنده های NMDA، از اثر تخریبی آن بر حافظه جلوگیری می کند. ۳٫ کروستین با اثر نورومدولاتوری در پیشگیری و بهبودی بیماری پارکینسون در موش موثر است. |
| تاثیر بر سطح قند خون و دیابت | زعفران با اثر آنتی اکسیدان قوی به سلول های بتای پانکراس جهت ترشح انسولین بیشتر کمک می کند. زعفران همچنین با افزایش برداشت گلوکز توسط سلول ها و فسفریلاسیون AMPK, ACC و MAPKs باعث اثرات ضد دیابتی می شود. |
| تاثیر بر اترواسکلروزیس، پروفایل چربی و اختلالات ایسکمیک قلب | بنا بر نتایج مطالعات in vivo، کروستین سرکوب رشد سلول های اندوتلیال گاوی القا شده با AGE را مهار می کند و به دنبال آن چسبندگی لوکوسیت ها به سلول های اندوتلیال به موازات کاهش بیان ICAM-1 کاهش می یابد. |
